Ervaren medewerkers bieden heel wat troeven.
- Ze zijn erg loyaal ten opzichte van hun werkgever. Ze melden zich minder vaak ziek dan jongere mensen, doen minder aan jobhopping en zijn doorgaans tevredener.
- Ze zijn verrijkend voor je team door hun jarenlange ervaring.
- Ze zijn uitstekende coaches. Ze vangen nieuwe collega's op en ondersteunen hen.
- Ze zijn flexibel. Vaak zijn de kinderen het huis al uit. Hierdoor zijn ze minder gebonden aan vaste uren dan hun jongere collega's.
- Door hun levenservaring relativeren ze doorgaans sneller en gaan ze gemakkelijker om met moeilijke situaties.
De Nederlandse bevolking wordt steeds ouder. Ontgroening en de gestegen levensverwachting hebben geleid tot vergrijzing. Dat is ook op de arbeidsmarkt zichtbaar: de werkzame beroepsbevolking is ouder geworden.
POSITIE OP DE ARBEIDSMARKT VAN 50-PLUSSERS De arbeidsdeelname van 50-70-jarigen is sterk gegroeid. Dit ondanks de economische crisis. Tussen 2008 en 2016 steeg de netto-arbeidsparticipatie van 47,6 naar 54,8 procent.
De grootste stijging in arbeidsparticipatie deed zich voor in de groep 60-65-jarigen. Tussen 2008 en 2016 nam de netto-arbeidsparticipatie in deze leeftijdsgroep met 19,8 procent toe. Ook de stijging in de leeftijdsgroep 55-60 jaar was met 5,7 procent fors. De stijging van de netto-arbeidsparticipatie in de leeftijdsgroep 50-55 jaar was relatief bescheiden: 0,7 procent.
Een belangrijke oorzaak van deze toename is dat 50plussers steeds langer doorwerken. Sinds 2006 stijgt de leeftijd waarop werknemers met pensioen gaan, vooral als gevolg van wijziging van regelgeving en wetswijzigingen. VUT en pre-pensioenregelingen zijn afgeschaft en de AOW-leeftijd ging geleidelijk omhoog. Tussen 2006 en 2015 is de uittredeleeftijd opgelopen van 61 naar 64 jaar en 5 maanden. UWV heeft berekend dat de Nederlandse beroepsbevolking door het langer doorwerken de afgelopen tien jaar met bijna 500 duizend is gegroeid. Wordt dit afgezet tegen de totale toename van de beroepsbevolking (600 duizend tussen 2005 en 2015), dan is dus 80 procent van de groei toe te rekenen aan het langer doorwerken van oudere werknemers.
De hogere arbeidsdeelname van 50-plussers gaat samen met een hogere werkloosheid. Wel is die vergeleken met jongere leeftijdsgroepen nog relatief laag. Anno 2016 was de werkloosheid onder jongeren van 15-25 jaar (10,8 procent) nog steeds hoger dan die onder ouderen van 50-70 jaar (6,2 procent).
Inmiddels loopt als gevolg van het in 2015 ingezette economisch herstel de werkloosheid terug. Vooral in 2016 was dit zichtbaar. Tussen het eerste en het vierde kwartaal 2016 daalde de jeugdwerkloosheid (15-25 jaar) met 1,9 procent van 12,0 naar 10,1 procent. In dezelfde periode liep de werkloosheid onder ouderen (5070 jaar) met 1 procent terug van 6,6 naar 5,6 procent.
Wel zijn 50-plussers veel vaker dan jongeren langdurig werkloos. Meer dan de helft van de mensen die langer dan een jaar een WW-uitkering hebben bestaat uit 50plussers. Eenmaal werkloos, komen zij veel moeilijker weer aan een baan. Ook profiteren zij minder dan andere groepen van het economisch herstel. Het CPB concludeert dan ook dat het hoge aandeel ouderen in de langdurige werkloosheid eerder een structureel dan een conjunctureel probleem is. Overigens zijn er binnen de groep 50-plussers grote verschillen. Vooral vrouwen, laagopgeleiden en etnische minderheden behoren tot de risisogroepen (zie bijlage 1 voor meer informatie over de arbeidsmarktpositie van 50-plussers).
Ook in de toekomst zal het aandeel 50-plussers in de beroepsbevolking toenemen en zullen zij langer (moeten) doorwerken. Deze verandering in de arbeidsmarktpositie van 50-plussers betekent een grote uitdaging voor werknemers en werkgevers. Dat geldt zowel voor het vinden van werk als om het behouden ervan. De werkloosheid onder en het langer doorwerken van 50plussers vraagt om een cultuurverandering in het denken over ouderen en werk. Door deze verandering kan het vanzelfsprekender worden om 50-plussers in dienst te nemen en te investeren in hun duurzame inzetbaarheid.
MEERWAARDE VAN 50-PLUSSERS Een mix van jong en oud op de werkvloer kan bijdragen aan betere bedrijfsresultaten. Andersom kan een onevenwichtige en eenzijdige leeftijdsverdeling in de samenstelling van het personeel hiervoor een belemmering vormen. Tegen de achtergrond van de hoogopgelopen werkloosheid onder 50-plussers en het langer doorwerken ligt de focus in dit kennisdocument op deze groep. Dan ligt de volgende vraag voor: waaruit bestaat de ‘businesscase’ van 50-plussers voor een bedrijf? Wat is de meerwaarde?
Economische meerwaarde In economische zin bestaat de meerwaarde van een naar leeftijd divers samengesteld personeelsbestand met een evenwichtig aandeel van 50-plussers uit: Aantrekken en behouden van talent en ervaring 50-plussers hebben ruime werkervaring, specifieke vakkennis, competenties, vaardigheden en een netwerk. Beter teamwerk 50-plussers kunnen door hun ervaring, kennis en netwerk het team versterken. Ook kunnen zij als mentor voor jongere collega’s fungeren. Duurzame klantrelaties Een bedrijf met 50-plussers in dienst houdt voeling met deze groep. Dat vergroot de kans op het aangaan van stabiele en duurzame klantrelatie. Toegang tot de consumentenmarkt Een bedrijf met 50-plussers in dienst heeft betere toegang tot de (groeiende) markt van oudere consumenten.
Positief imago Door het aannemen van werkloze 50-plussers straalt een bedrijf uit dat het waarde hecht aan diversiteit en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het bedrijf laat zien dat het zich bij het aannemen van personeel laat leiden door reële functievereisten en niet door iemands werkloosheid of leeftijd.
50-plussers verlaten niet snel hun baan. Dat bespaart kosten voor het werven en scholen van nieuwe werknemers. Bovendien kan een werkgever die een 50-plusser in dienst neemt zijn (financieel) voordeel doen met regelingen die de overheid in het leven heeft geroepen om de kansen op werk voor 50-plussers te vergroten.
Sociale meerwaarde Ook in sociale zin zijn er voordelen. Het gaat dan bijvoorbeeld om: Hogere medewerkerstevredenheid. Meer betrokken en loyale werknemers. Betere samenwerking tussen collega’s. Beter conflictmanagement. Deze toegevoegde waarde(n) vergroot de kans dat een bedrijf zich in de markt onderscheidt en een voorsprong heeft op zijn concurrenten.
